दलित आन्दोलनका दस अगुवाको सन् १९९७ मा भएको हत्यापछि भारतको महाराष्ट्रमा चर्केको आन्दोलनलाई १४ वर्षसम्म क्यामेरामा कैद गरी तयार पारिएको वृत्तचित्र 'जय भीम कमरेड' ले फिल्म साउथ एसियाको उत्कृष्ट फिल्मको रामबहादुर ट्रफी जितेको छ ।

तीन घन्टा २० मिनेट लामो उक्त वृत्तचित्रका निर्देशक आनन्द पटवर्धनलाई महोत्सवकी प्रमुख अतिथि बंगलादेशकी अनुभवी फिल्ममेकर क्याथि्रन मासुदले अवार्ड हस्तान्तरण गरिन् । ३५ प्रतिस्पर्धी वृत्तचित्रलाई पछि पार्दै 'जय भीम कमरेड' ले दुई हजार अमेरिकी डलरसमेत पायो । निर्देशक आनन्दले झन्डै तीन दशकदेखि राजनीतिक विषयमा वृत्तचित्र बनाउँदै आएका छन् ।

चार दिनसम्म चलेको दक्षिण एसियाली मुलुकका वृत्तचित्र महोत्सवमा 'जर्नी टु यार्सा' ले डेब्यु फिल्म अवार्ड जित्दै एक हजार अमेरिकी डलर पायो । दीपेन्द्र भण्डारी निर्मित उक्त वृत्तचित्रले हिमाली भेगमा यार्सागुम्बा टिप्न रुकुम, रोल्पा र बाग्लुङसम्मका स्थानीय बासिन्दाको अवस्थालाई देखाएको छ । दर्शकले अत्यधिक रुचाएको उक्त फिल्म उद्घाटनसँगै थप दुईपटक देखाइएको थियो । वृत्तचित्रले पछ्याएकी मुख्य पात्र पुनीमाया कामी समेत सहभागी बनेपछि महोत्सवको समेत रौनक बढेको थियो ।

श्रीलंकामा मच्चिएको गृहयुद्ध स्थलमा पुगेका तीन स्वतन्त्र युवा पत्रकारहरूले त्यहाँको क्षतविक्षत अवस्थालाई ३० घन्टा लामो टेप रेकर्ड र चार हजार फोटोग्राफीको सहायतामा गुए गुनारत्नेले तयार पारेको 'द टुथ द्याट वाजन्ट देअर' ले दोस्रो उत्कृष्ट फिल्मको अवार्ड जित्यो । यसले पनि एक हजार अमेरिकी डलर नै पायो । बर्माको पहिलोपटक प्रतिनिधि गर्दै महोत्सवमा सहभागिता जनाएको वृत्तचित्र 'नर्गिसः ह्वेन टाइम स्टप्ड ब्रेथिङ' ले स्पेसल मेन्सनको उपाधि जितेको छ । सन् २००८ को मे महिनामा आएको नर्गिस आँधीबेहरीले केही घन्टामै १४ लाख सर्वसाधारणको ज्यान लिएको थियो । वृत्तचित्रमा आँधीको एक हप्तापछि पुगेका निर्देशकले टुक्रिएका र सदस्य गुमाएको परिवारका पीडा समेटिएको छ । तर सैनिक शासनको कडाइ रहेको बर्मामा यसका निर्देशकले आफ्नो परिचय छोपेरै भए पनि महोत्सवमा फिल्म देखाउने आँट गरेका थिए ।