नाम- वियोग सापकोटा

जन्म- २०२६ मंसिर ८ गते

वुवा- गणेश सापकोटा

आमा- राधा सापकोटा

विवाह- २०५१ सालमा संखुवासभाकी कमला भट्टर्राईसँग

सन्तान- एक छोरी, नाम- दया, एक छोरा, नाम- भानु

छोराछोरीलाई पढ्नको लागि कलाकार विक्रम श्रिले सेतो बंगला बो. स्कुल, इटहरी-४ तथा साहित्यकार मनु मञ्जिलद्वारा कोशी सेन्टजेम्स आमावि, इटहरी-८ मा व्यवस्था मिलाइएको छ ।)

साहित्य यात्राको थालनी- २०४० सालदेखि

हालसम्म पकाशित कृति- खुकुरी कविता संगह -२०५१ साल)

तर सिमित खर्चमा र सिमित संख्यामा निकालिएको खुकुरी संगहमै मात्र सिमित भयो ।)

हाल सैयौंको संख्यामा कविताहरु पकाशनको तयारीमा छन् ।

- उनको जीवनमा आधारित 'वियोग' नामक वृत्तचित्र समेत निर्माण भइसकेको छ । - भुपेन्द भट्टर्राईद्वारा निर्देशित ।)

- उनको कृति पकाशनका लागि इटहरीमा रहेको आहृवान नेपाल नामक युवा समुह सहयोग संकलनको लागि लागिपरेको छ । यसका साथै विभिन्न व्यक्तिहरुबाट पहल भइरहेको छ ।

- सहयोगी दाताहरुको नामावली फोटो सहित पकाशित कृतिमा उल्लेख गरिनेछ ।

सहयोग गरौं वियोगलाई

उन्मुक्त हाँसो हाँस्छन् उनी । चेहरा पशन्न देखिन्छ । धेरै गम्भीर होइनन्, तर कुरा दार्शनिक गर्छन् । बोल्ने साथी पाए भने हस्सी मजाक पनि गर्छन् । तर उनको मन भने सधै अस्थीर र व्यग छ । उनी समाज र जीवनका अनेक रंगमा घोत्लिन्छन् । । व्यग र चिन्तनशिल सोँचबाट शब्दका पोका निकाल्छन् । हरफमा अनुवाद गरी कापीका पानामा पोख्न लगाउँछन् । किनकी उनको आफ्नै हातले लेख्न सक्दैन । न त खुट्टाले नै अभिव्यक्त गर्न सक्छ उनका भावनाहरु । उनका हात र खुट्टाहरु भएर पनि नभएजस्ता छन् । बोल्छन्, तर आवाजले होइन, सासले । सासले आफ्ना दार्शनिक र गहिरा शब्दले बनेका रचना अभिव्यक्त गर्छन् । केही सेकेण्ड लगाएर एउटा अर्थपूण स्वास निस्कन्छ । त्यो स्वासलाई बुझेर उनका छोराछोरीले उनको हात बनेर कलम चलाइदिन्छन् । यसरी उनका भावनाहरु कापीका पानामा पोखिन्छन् ।

"रगत बगेर के भो - मुटु फुटेको छैन ।

पााउ दुःखेर के भो - हिम्मत मरेको छैन ।

आँखा निभेर के भो - सपना डढेको छैन ।

शरीर ढलेर के भो - आत्मा ढलेको छैन ।"

यस्ता रचनाकार हुन्, इटहरीमा बसोबास गर्दै आएका साहित्यकार वियोग सापकोटा । विश्व पसिद्ध लेखिका तथा साहित्यकार हेलेन केलर र नेपालकै तारा झमककुमारीलाई धेरैले चिन्छन् । तर चिन्नुपर्ने भएरपनि नचिनिएका साहित्यकार हुन् वियोग सापकोटा । शारीरिक असक्तताका बाबजुद आफ्नो आत्मविश्वास र कवित्वको कारण उनका उत्कृष्ट रचनाले थुपै पाना</span> कोरिएकाछन् । जसको उदाहरण उनीद्वारा लिखित माथिको कविताको एउटा अंशले पनि दिन्छ । यस्तै मन छुने कविता र गीतका अलावा उनका लेख रचनाहरुले स्थानिय पत्रपत्रिकामा पकाशित भइ पाठकहरुको मन जित्ने पनि गरेको छ । तर उनका रचनाले अरुको मन जितेपनि उनी आफू भने हारिरहेका छन् । उनमा एक किसिमको उकुसमुकुसता छ । दिक्दारी छ । जसको कारक उनी भित्रकै कवित्व हो भन्दा जो कोहीलाई अचम्म लाग्न सक्छ । तर कुरा सत्य हो ।

नभएर धेरै मानिस छट्पटिने गर्छन् । उक्त कुरा पाउनको लागि । तर भएर छट्पटिएका छन् साहित्यकार वियोग । उनले लेखेका सयौं रचनाहरु कापीका पानामा र स्थानिय एक दुइ पत्रपत्रिकामा मात्र सिमीत हुन पुग्दा उनी विरक्तिएका हुन् । आफ्नो कृति पकाशित भएको हेर्ने इच्छा उनमा तीव छ । कुनै दिन पकाशित हुने आशमा उनी दिनै पिच्छे कविता लेखाउँछन् । तर आजसम्म ती पकाशित हुन सकेका छैनन् ।

कुनै पनि रचनाकारको सम्पत्ती भनेकै उनीहरुका रचनागन्थहरु हुन् । तर आर्थिक अभावले हरेक रचनाकारहरुलाई पिरोलेको हुन्छ । लेख्न नआएर होइन, लेखेको देखाउन नपाएर उनीहरु भित्रभित्रै ठूलो उकुसमुकुसता लिएर बाँचिरहेकाहुन्छन् । त्यसमा पनि शारीरिक रुपमा हिड्न, बोल्न, लेख्न समस्या भएपछि त कसको के लाग्दो रहेछ र - सक्षम भए खेत खन्दा हुन्थ्यो, परिश्रम गरेर भएपनि कमाउन सकिन्थ्यो । तर त्यो पनि गर्न नसक्दा टुलुटुलु हेरेर अरुको आशमा बाँच्नुको विकल्प नहुँदो रहेछ । त्यस्तै छ, साहित्यको भीडमा कतै च्यापिएर रोइरहेका वियोग सापकोटाको जीवन ।

वियोग देशका बहुमुल्य गहना हुन् । उनको मुल्यलाई चिनेर देशभरीबाट इच्छुक सहयोगी महानुभावहरुले साहित्यकार वियोग सापकोटाको कृति पकाशनार्थ सहयोग पुर्‍याइदिनुहुन हार्दिक अनुरोध छ । तपाइहरुको सानो सहयोगले एउटा साहित्यिक रथीलेे जीवनकै सबैभन्दा ठूलो सम्पत्ती पाउन सक्नेछन् । साथै सापकोटाका लेख रचनाहरु नियमित पकाशन हुने व्यवस्था</span> गरी सापकोटाको जीवन निर्वाहलाई सरल बनाउन सहयोग गरिदिनुहुन पनि पत्रपत्रिका लगायत सञ्चार माध्यमलाई पनि हार्दिक अनुरोध छ । सापकोटालाई सहयेग गर्न चाहनुहुने महानुभावले वहाँको व्यक्तिगत टेलिफोन नं.०२१६९४३०० मा सर्म्पर्क गरिदिनुहुन अनुरोध छ ।

-हिमाल